რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესიების მასალები:
XI – XV
XI
ქ. ცხინვალი, 1989 წლის 2 – 4 ნოემბერი
შესავალი სიტყვა – საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი ქეთევან ლომთათიძე
ბ. ჯორბენაძე – ხმოვანთა კონტაქტური ფონეტიკური პროცესები ქართული ენის დიალექტებში.
ვ. სომხიშვილი – ზემოქსნური ონომასტიკის მასალები.
არ. მარტიროსოვი – ქართული დიალექტების კლასიფიკაციისათვის.
მ. მიქელაძე – ნაწევრის საკითხისათვის ქართულში.
გ. ბურჭულაძე – ბგერათშესატყვისობის საკითხი ზოგ ლექსიკურ ჯგუფში.
ივ. ქეშეკაშვილი – ზოგიერთი სარიტუალო დღესასწაულის სახელწოდების შესახებ.
ნ. ჩიტაია, გ. კოპალეიშვილი – “სულის” მნიშვნელობსათვის ძველ ქართულსა და ფშავ – ხევსურულ ეთნოგრაფიულ მასალებში.
ქ. ლომთათიძე – მ პრეფიქსიანი თავისებური წარმოება სახელისა ქართულში (დიალექტური ლექსიკონის მიხედვით).
ზ. ჭუმბურიძე – ფრინველთა სვანური ტერმინოლოგიის შესწავლისათვის.
გრ. იმნაიშვილი – კონსონანტთა დაკარგვა ქართული ენის დიალექტებში.
კ. გაბუნია – ერთი საერთო მოვლენისათვის დასავლუთ ქართულ დიალექტებსა და ზანურში.
რ. ჭიკაძე, ბ. სულხანაური – წ ბგერის სემანტიკური ველი.
ალ. ჭინჭარაული – ეტიმოლოგიური შენიშვნები.
ნ. ჭოხონელიძე – ტოპონიმების “იალნოს” და “იკვლივის” წარმომავლობისათვის.
თ. უთურგაიძე – სამეტყველო ქართული – საფუძველი სალიტერატურო ენის დემოკრატიზაციისა XVI – XVII საუკუნეებში.
დ. ჩხუბიანიშვილი – ინტერფერენტული მოვლენებისათვის ინგილოურსა და ფერეიდნულში.
გ. როგავა – ერთი კონტამინირებული სიტყვა მეგრულში – ცხიმურ – ი||ცხემური “ცხემლა”.
ი. კიკნაძე – სასაუბრო ლექსიკა ივ. კერესელიძისა და ბ. ჯორბენაძის პიესებში (ჟურნ. “ცისკრის” მასალის მიხედვით).
ჯ. სილაგაძე – “ვეფხისტყაოსნის” ზოგიერთი ლექსიკურ – თემატიკური თავისებურებისათვის.
ელ. ნიკოლაიშვილი – “საბავშვო” ლექსიკა გურულში.
ე. ბიძინაშვილი – მესამე პირდაპირი ობიექტური პირის ნიშნების ხმარებასთან დაკავშირებული ზოგიერთი თავისებურების შესახებ.
უშ. ყორღანაშვილი – ქვემდებარისა და დამატების საკითხი ზოგიერთ ზმნასთან.
რ. ღამბაშიძე – დიალექტური ლექსიკოგრაფიის ზოგი საკითხი.
ავთ. არაბული – ერთი უძველესი სამეურნეო ტერმინი და მისი ანალიზის მნიშვნელობა ქართული კულტურის ისტორიისათვის.
ელ. გაზდელიანი – ზოგი ქართული კომპოზიტის ფონეტიკური ფორმისათვის სვანურში.
ლ. კობიაშვილი – ერთი ქართული სიტყვის (“ბოდიში”) ისტორიისათვის.
გ. ბედოშვილი – ეთნიკური ჯგუფების ისტორიული განსახელბის კვლევის ზოგი ასპექტისათვის (ქართული ტოპონიმების მონაცემთა მიხედვით).
თ. ცქიტიშვილი – ინგილოურის სემანტიკური სტრუქტურისათვის.
დ. შენგელია – ძველისა და ახალი ქართულის ზმნური ფორმები “რუსუდანიანის” მიხედვით.
ს. გუმაშვილი – ანალიზური უღლების შესახებ ქართულსა და ნახურ ენებში.
გ. გოგოლაშვილი – ზმნისწინისეულ ხმოვანთა დისტანციური ცვლილებისათვის ქართული ენის დიალექტებში.
გ. ავალიანი – ქართველური საერთო ლექსიკიდან.
რ. შეროზია – ერთი ნაწილაკის შესახებ ქართულსა და მეგრულ – ლაზურში.
რ. ქურდაძე – ფუძეკვეცად ზმნათა უღლებისათვის ვაჟა – ფშაველას ენის მიხევით.
მ. ქამადაძე – ეტიმოლოგიური შენიშვნები.
XII
ქ. გორი, 1991 წლის 21 – 23 ნოემბერი
შესავალი სიტყვა – საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის წევრ – კორესპ. ბ. ჯორბენაძე.
გრ. იმნაიშვილი – აკადემიკოსი ვარლამ თოფურია როგორც დიალექტოლოგი.
თ. უთურგაიძე – მორფოლოგიის ელემენტთა მანქანური პროგნოზირებისათვის ქართული ენის ფორმებში.
მ. ალავიძე – დიალექტური ლექსიკა აკ. წერეთლის ენაში (ხალხური ნეოლოგიზმები “გადამთიელი” და “შინმოუსვლელი”).
გ. ავალიანი – “მერან – ” სიტყვის ისტორიისათვის.
ლ. შალვაშვილი – კახური მეტყველების ნიმუშები რ. მიშველაძის პროზაში.
ე. აბულაძე – დიალექტური ლექსიკა ანტ. ფურცელაძის ენაში.
ავთ. არაბული – ორი ფკძის (კელ: კილ – და მტრედ – ) ისტორიულ – ეტიმოლოგიური კვლევისათვის).
ნ. ჭოხონელიძე – ზოგი მცენარის ეპიეკურ – მითოლოგიური მიმართებები.
კ. გაბუნია – ას სუფიქსიანი მიცემითის ფუნქციებისათვის.
რ. საღინაძე – დიალექტიზმები XX ს. დასაწყისის ქუთაისური პრესის მიხედვით.
რ. ქურდაძე – ხმოვანთმონაცვლე ზმნათა ფუძეებისაგან ნაწარმოები სახელები ქართულში.
ქ. ლმთათიძე – წკელის წარწერის ერთი ადგილის წაკითხვისათვის.
ნ. სურმავა – კენ|| – ყენ ნაწილაკის ფუნქციის შესახებ ხონურ – სამტრედიულ მეტყველებაში.
უშ. ყორღანაშვილი – განსაზღვრებით დამოკიდებულიანი რთული ქვეწყობილი წინადადების გაგებისათვის.
ო. მიქიაშვილი – მა დაბოლოებისეული ა ხმოვნის წარმომავლობისათვის ფუძეხმოვნიან სახელთა მოთხრობითი ბრუნვის ფორმაში.
ალ. ჭინჭარაული – ქართულ სატომო სახელთა წარმოქმნის ზოგი თავისებურების შესახებ.
ბ. ჯორბენაძე – თემის ნიშანთა განაწილებისათვის ქართული ენის დიალექტებში.
გ. ბურჭულაძე – ღვარ – სეგმენტიანი “წყლის”. “სითხის” აღმნიშვნელი ზოგი ლექსემის თაობაზე ქართულში.
რ. ჭიკაძე – შემასმენელთა ერთგვარ წევრებად გაგებისათვის.
ე. ბიძინაშვილი – პირის ნაცვალსახელთა ტოპოლოგიურ – სტილისტური დახასიათება (ორი არამონათესავე ენის მასალის მიხედვით).
ჟ. ფეიქრიშვილი – “ოდნაობითის” სემანტიკის გამოხატვის საშუალებანი სალიტერატურო ქართულსა და დიალექტებში.
ს. გუმაშვილი – ლექსიკური შეხვედრები ქართულსა და ნახურ ენებს შორის.
გ. გოგოლაშვილი – ხმოვანთკომპრელსის ცვლილების ერთი თავისებურება ფერეიდნულში და მასთან დაკავშირებული ზოგი საკითხი.
მ. ქაცარავა – ფრაზეოლოგიზმთა თავისებურებანი იმერული დიალექტის მიხედვით.
დ. ჩხუბიანიშვილი – ზმნის ორმაგი სუფიქსაციის შემთხვევები ფერეიდნულში.
ლ. კობიაშვილი – ძველ სამედიცინო წიგნთა ენის თავისებურებანი.
ო. კიკნაძე – “მესახიენის” დაზუსტებისათვის.
ზ. ფურცვანიძე – ქუთაისელ ებრაელთა მეტყველების თავისებურებანი.
კ. კაკიტაძე – ლექსემა მანჭკვარასათვის ქართულში.
ვ. შენგელია – ჭანური (ლაზური) და მეგრული დიალექტების შესახებ.
XIII
ქ. ქუთაისი, 1992 წლის 19 – 21 ნოემბერი
შესავალი სიტყვა – ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახ. უნივერსიტეტის რექტორი მ. თოდუა.
ა. მარტიროსოვი – ხმოვანთა ელიზია ქართული ენის კილოებში
კ. კუბლაშილი – ვნებითის წარმოებასთან დაკავშირებული ზოგი თავისებურების შესახებ ქართული ენის დიალექტებში.
ა. ჭინჭარაული – სიტყვა “ღმერთის” წარმომავლობისათვის.
ზ. ჭუმბურიძე – ზოგიერთი ქართული ანთროპონიმის წარმომავლობისათვის.
კ. დანელია – მიმართულებითი ბრუნვის ადგილისათვის ძველი ქართულის ბრუნვათა სისტემაში.
ა. არაბული – დიალექტური მონაცემების მნიშვნელობა არქაულ ფუძეთა რეკონსტრუქციისათვის.
მ. ალავიძე – ქართლის ტოპონიმები “წეროვანი”, “წერეთი” და გვარსახელი “წერეთელი”.
ლ. შალვაშვილი – დიალექტიზმები გ. ტაბიძის პოეზიაში.
ვ. კუზიბაბაშვილი – ზმნის სუფტქსაციის ზოგი შემთხვევისათვის ინგილოურში.
ჟ. ფეიქრიშვილი – მასალები მესხური დიალექტის ლექსიკონისათვის.
ვ. მაღრაძე – ოიკონიმებისაგან ნაწარმოები ქართული გვარების შესახებ.
გ. ავალიანი – ტოპონიმ ლახამულას ახსნისათვის.
ნ. ზვიადაური – ერთი ხევსურული რიტუალური დღესასწაულის სახელწოდების _”დატიობა”) გენეზისისათვის.
ე. გოდუაძე, ქ. დათუკიშვილი – ზმნის კომპიუტერული ანალიზის პრინციპები ქართული ენის დიალექტებისათვის.
თ. უთურგაიძე – იტალიელ მისიონერთა ლექსიკოგრაფიული პრინციპები და სულხან – საბა ორბელიანის “ლექსიკონი ქართული”.
ზ. კიკვიძე – სუბიექტური შეფასების ნაცვალსახელთა სტრატიფიკაციული და სიტუაციური ვარირება.
ჭ. ქირია – – უ – ა დაბოლოებიანი მასდარი მეგრულში.
რ. საღინაძე – ოკაზიური საიტყვაწარმოების ერთი მაგალითისათვის ქართულში.
მ. ბერიძე – სახელობითი ბრუნვის საკითხისათვის ქართული ენის დიალექტებში.
ლ. სულამანიძე – “კოჭობ” სიტყვის ეტიმოლოგიისათვის.
რ. ქურდაძე – ალ. ყაზბეგის ლექსიკიდან.
ნ. ლოლაძე – ობიექტურ პირთა მრავლობითობის აღნიშვნისათვის ქართული ენის დიალექტებში.
გრ. იმნაიშვილი – ბგერათა გაჩენა – განვითარება ქართული ენის კილო – თქმების ზოგ სიტყვაში.
მ. ქაცარავა – ქართული სალიტერატურო ენისა და სოციალური დიალექტების ურთიერთობისათვის.
რ. შეროზია – დრო – კილოთა მეოთხე ჯგუფის ფორმებთან დაკავშირებული ზოგი საკითხის შესახებ.
ზ. ფურცვანიძე – შტო – გვარებისათვის იმერულში.
დ. ჩხუბიანიშვილი – ფერეიდნულის ლექსიკის შესწავლისათვის.
ქ. გიგაშვილი – ვ – პრეფიქსიან ვნებითთა დიალექტური ბუნებისათვის საშუალ ქართულში.
ვ. გაზდელიანი – – იან, – ან სუფიქსიანი ზოგი სვანური გვარის შესახებ.
ტ. ფუტკარაძე – CVC || CC სტრუქტურის სახელურ ფუძეთა და VC || – C ტიპის სუფიქსთა ურთიერთმიმართების შესახებ.
გ. ბედოშვილი – ტოპოინდიკატორთა განაწილების შესახებ ქართული ენის დიალექტების მიხედვით.
ლ. გვანეტაძე – ოკრიბის ტოპონიმიის სტრუქტურული დახასიათებისათვის.
გ. გოგოლაშვილი – დიალექტური ფორმა და პარადიგმები.
ი. ქეშიკაშვილი – კახური სამეურნეო ლექსიკა.
მ. კობაიძე – ხმოვნის განვითარებისა და დაკარგვის შესახებ თანხმოვანთკომპლექსში.
თ. ვაშაკიძე – ზმნის აღწერით წარმოებასთან დაკავშირებული დიალექტური ფორმები დ. გურამიშვილის “დავითიანში”.
კ. გაბუნია – სემანტიკური ქვესისტემები მეგრული და ჭანური დიალექტების ბრუნვათა სისტემებში.
მ. მიქელაძე – ფხოურ დიალექტთა სიტყვაწარმოების ერთი მოდელისათვის.
ბ. ჯორბენაძე – სახელთა ბრუნების ზოგი თავისებურება ქართველურ ენათა დიალექტებში.
XIV
ბათუმი, 1993 წლის 28 – 29 ოქტომბერი
შესავალი სიტყვა – ბათუმის ნ. ბერძენიშვილის სახელობის სამეცნიერო – კვლევითი ინსტიტუტის დირექტორი, საქ. მეცნ. აკადემიის წევრ – კორესპოდენტი დ. ხახუტაიშვილი.
არ. მარტიროსოვი – ქართული ლინგვისტული ატლასის შედგენისათვის.
ალ. ღლონტი – მარჯორი უორდოპისეულ არქივში დაცული გურიაში ჩაწერილი ტექსტების ადგილისათვის დიალექტოლოგიურ ლიტერატურაში.
ტ. ფუტკარაძე – დიალექტოლოგიის სამეცნიერო – კვლევითი ინსტიტუტის მუშაობის შესახებ.
ბ. ცხადაძე – ხალხურ გართობა – თამაშობათა სახელწოდებების აფიქსური წარმოება ქართველურ ენათა დიალექტებში და მისი გადატანა ლინგვისტურ ატლასზე.
ვ. შენგელია, ც. ჯანჯღავა – ლექსიკური ურთიერთსესხობანი ქართველურ ენებსა და დიალექტებში.
ა. ლომთათიძე – ზ სპირანტის აფრიკატიზაცია ხშულთა წინა პოზიციაში.
ზ. კიკვიძე – ალტერნაციისა და თანაპოვნიერების წესები სოციოლინგვისტიკის თვალსაზრისით.
თ. უთურგაიძე – კაუზაცირ ზმნათა წარმომავლობისათვის.
დ. შალვაშვილი – პირის ნაცვალსახელთა ვითარებითის ფორმები ქართულში.
ჟ. ფეიქრიშვილი – მე – ე კონფიქსის ფუნქციური დატვირთვა და გავრცელებულობა თანამედროვე სალიტერატურო ქართულსა და დიალექტებში.
გ. გოგოლაშვილი – დიალექტური მეტყველება ქრონოლოგიური და სივრცული განზომილების თვალსაზრისით.
ჭ. ქირია – მყოფადის ნაკვთი ლაზურში.
ქ. დათუკიშვილი – მეორე კავშირებითის წარმოებისათვის ინგილოურში.
დ. გუდედანი – სახელთა წარმოქმნის ისტორიიდან (XX ს. დასაწყისის ქუთაისური პრესის ენის მიხედვით).
ალ. ჭინჭარაული – ძველი ქართული ენის ლექსიკიდან (“ბრიალ – ” თუ “შრიალ” – ?).
გრ. იმნაიშვილი – კონსოანატთა გაჩენა – განვითარების საკითხისათვის ქართული ენის დიალექტების მონაცემთა მიხედვით.
მიხ. ალავიძე – სახელწოდება “ქუთაისის” და “რიონის” ეტიმოლოგიურ – გრამატიკული ამოხსნა.
გ. თოფურია – ხურ – ფუძის ისტორიისათვის.
ნ. ნოღაიდელი – საქორწინო წეს – ჩვეულებებთან დაკავშირებული რამდენიმე გამოთქმა აჭარულში.
ი. კუკულაძე – სუფიქსთა განაწილება ანთროპონიმებში მაჭახლის ხეობის მასალების მიხედვით.
ც. ნარაკიძე – ნათესაური ურთიერთობის აღმნიშვნელი ლექსიკიდან ლაზურში.
შ. ფუტკარაძე – ობიექტის I პირისა და რიცხვის გამოხატვის თავისებურებათა შესახებ ლივანური (ისტორ. ნიგალი, ნიგალის – ჴევი) მეტყველების მიხედვით.
ვ. მაღრაძე – ფერის აღმნიშვნელი სიტყვები ქართულ გვარებში.
მ. ქამადაძე – აჭარის ონომასტიკური მასალა ზ. ჭიჭინაძის ნაშრომის “მუსულმანი ქართველობა და მათი სოფლები აჭარაში” მიხედვით.
ზაქ. ფურცხვანიძე – იმერული შტო – გვარების სოციოლინგვისტური ანალიზისათვის.
ნ. გელაძე – ზედა მაჭახლის ტოპონიმია.
კ. კუბლაშვილი – ქვემდებარისა და შემასმენლის რიცხვში ურთიერთობისათვის ქართული ენის დიალექტებში.
მ. ქაცარავა – ზმნური ფრაზეოლოგიზმების საკითხისათვის თანამედროვე ქართულ სალიტერატურო ენაში.
გურ. ბედოშვილი – კვლავ ეთნონიმ გურჯის (“ქართველი”) შესახებ.
ა. არაბული – ალტერნაციის როლისათვის უძველეს სიტყვაწარმოებაში.
ზ. ჭუმბურიძე – თვეთა სახელებისათვის სვანურში.
XV
ქ. ბათუმი, 1995, 24 – 25 ნოემბერი)
შესავალი სიტყვა – ბათუმის უნივერსიტეტის ქართული ენის კათედრის გამგე მამია ფაღავა.
თ. უთურგაიძე – პირცვალებად და პირუცვლელ ობიექტთა მიმართებისათვის ზმნურ ფორმებში.
ი. კიკნაძე – სახელის ფუძის კონოტაციური მოვლენებისათვის.
მ. ალავიძე – თურქული წარწერა უქიმერიონზე.
მ. ცინცაძე, მ. ფაღავა – კვლავ არქაიზმების საკითხისათვის აჭარულში.
გ. ჩანტლაძე – ბასკური დიალექტური ლექსიკის ეტიმოლოგიური ანალიზი.
მ. ქამადაძე – ისტორიული ტაო – კლარჯეთის ონომასტიკური მასალა ზ. ჭიჭინაძის აღწერის მიხედვით.
გრ. იმნაიშვილი – ხმოვან ბგერათა გაჩენა – განვითარება ქართული ენის კილო – თქმათა ზოგ სიტყვაში.
ქეთ. გიგაშვილი – ბრაძანებითი კილოს გამოხატვის საშუალო ქართულში.
არ. მარტიროსოვი – ბგერათა კონტამინაციის რამდენიმე შემთხვევა ქართულ კილოებში.
გ. ბურჭულაძე – ტოპონიმ ლიხაურის წარმომავლობისათვის.
გ. ცოცანიძე – საწესჩვეულებო ტექსტების ანალიზისათვის.
პ. ცხადაია – დრეკ – ზმნური ფუძის დერივატები ზანურში.
ი. სულამანიძე – არაქართულად მიჩნეული ზოგი საკუთარი სახელწოდების შესახებ.
ვ. კუზიბაბაშვილი – “ფირ”, “ფირულ” სიტყვის ისტორიულ – ეტიმოლოგიური ძიებანი.
ქეთ. გოდერძიშვილი – ანთროპონიმი ქალაქისა და სოფლის რეგიონების თვალსაზრისით ქართულ მწერლობაში.
ა. არაბული – ალტერანციის ერთი თავისებური შემხთვევისათვის ქართულში.
დ. ჩხუბიანიშვილი – ფერეიდნული ლექსიკის ზოგი საკითხი.
მ. კობაიძე – ვითარებითბრუნვიანი მასდარის ერთი შემთხვევისათვის მთიულურში.
ნ. მგელაძე, მ. ფაღავა – კავკასიის ხალხთა ეთნოლინგვისტური ურთიერთობის ისტორიიდან. I. ხვ||ფხვ სუფიქსი.
დ. ბუიძე – ობიექტური III პირის დისტრიბუციისათვის II სერიის ფორმებში ქართული დიალექტების მიხედვით.
რ. საღინაძე – ტერმინოლოგიური ძიებანი.
ლ. გულედანი – ღულჲაქ დდა ღუნ/ღˆნ ლექსემათა ურთიერთმიმართებისათვის (სვანური ანდაზებისა და ცოცხალი მეტყველების მონაცემთა მიხედვით).
ბ. ცხადაძე – ერთი საერთო ძირიდან ნაწარმოები ლექსემები ქართული ენის დიალექტებში.
ლ. შალვაშვილი – თავი ნაცვალსახელის ფუნქციის ლექსიკა ქართულში.
ზ. კიკვიძე – ტერიტორიულ დილექტთა სოციალური ასპექტი.
ი. ჩანტლაძე – ხმოვანფუძიანი სახელის თანხმოვანფუძიანთა კლასში გადანაცვლებისათვის სვანური ენის ბალსქვემოურ დიალექტში.
ლ. ეზუგბაია – მრავლობითი რიცხვის სინტაქსური მასალისათვის მეგრულში.
ლ. გოგოხია – საყოფაცხოვრებო ნივთების აღმნიშვნელი ლექსიკა მეგრულში (ქართული ენის დიალექტებთან მიმართებით).
ქ. სარსევანიძე – მეტსახელთა და სახელრქმევის ზოგი ასპექტის შესახებ (გაზ. “თბილისი” 1993 წ. მასალის მიხედვით).
პ. ცხადაია – აფხაზურ – მეგრული ლექსიკური შეხვედრები სამურზაყანოს მიკროტოპონიმიაში.
გ. ბედოშვილი – დიალექტური მასალა და ონომასტიკაჰ
ტ. ფუტკარაძე – ქუთაისის დიალექტოლოგიური ინსტიტუტის 1994 – 1995 წლებში ჩატარებული მუშაობის შედეგები.