პირადი ანკეტა
გვარი | ქაროსანიძე |
სახელი | ლია |
მამის სახელი | იურის ასული |
ელ.ფოსტა | l.karosanidze@gmail.com |
ბოლო სამსახურებრივი პოზიცია | ძირითადი: თსუ არნ.ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი, სამეცნიერო ტერმინოლოგიისა და თარგმნითი ლექსიკონების განყოფილების ხელმძღვანელი |
განათლება
უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულება, ფაკულტეტი | ჩარიცხვისა და
დამთავრების წლები |
კვალიფიკაცია |
ივ.ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ფილოლოგიის ფაკულტეტი | 1982-1987 | ფილოლოგი, კლასიკური ენების სპეციალისტი |
სამეცნიერო (აკადემიური) ხარისხი (საკანდიდატო დისერტაცია; სადოქტორო დისერტაცია, PhD)
დისერტაციის დაცვის თარიღი | 2006 |
დისერტაციის თემა | ძველი ქართული გრამატიკული ტერმინების ისტორია და ბერძნული წყაროები |
მინიჭებული კვალიფიკაცია | ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, 001760 |
სამუშაო გამოცდილება
თარიღი |
დაწესებულების დასახელება და დაკავებული თანამდებობა |
1987-1990 | «ვეფხისტყაოსნის“ აკადემიური ტექსტის დამდგენი კომისია, ლაბორანტი |
1990-1995 | არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის ისტორიულ-ეტიმოლოგიური ლექსიკონის ლაბორატორია, ლაბორანტი |
1995-2006 | არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის ისტორიულ-ეტიმოლოგიური ლექსიკონის ლაბორატორია, უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი |
2006-დღემდე | არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის სამეცნიერო ტერმინოლოგიისა და თარგმნითი ლექსიკონების განყოფილების ხელმძღვანელი |
შრომათა სია
წიგნები:
- დიონისიოს თრაკიელის „გრამატიკის ხელოვნება“ და ძველი ქართული გრამატიკული აზროვნება“ – მონოგრაფია, ივანე ჯავახიშვილი სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროგრამა „ლოგოსი“ – პუბლიკაციები და ღონისძიებები კლასიკური ფილოლოგიის, ბიზანტინისტიკისა და ნეოგრეცისტიკის სფეროში, 187 გვ. (ქართული ენაზე, ინგლისური რეზიუმეთი). 1998, მეორე გამოცემა – 2000;
- ნარკვევემი ძველ ქართულ გრამატიკულ ტერმინთა ისტორიაში (მასალები ძველ ქართულ გრამატიკულ ტერმინთა ისტორიული ლექსიკონისათვის), ნაკვეთი I, 75 გვ. თბ., 2006;
- ძველი ქართული გრამატიკული აზროვნების ერთი მონაკვეთის ისტორიისათვის (XVII საუკუნის I ნახევარი -XVII საუკუნის II ნახევარი), 55 გვ., თბ., 2006.
სტატიები, მასალები, მოხსენებები:
- სახელი და მისი კატეგორიები დიონისიოს თრაკიელის „გრამატიკის ხელოვნებაში“, იბერიულ-კავკასიური ენათმეცნიერება, ტ. XXXII, 1993 გვ. 10-13;
- ზოგი ძველი ქართული გრამატიკული ტერმინის შესახებ, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მაცნე, 1995, 1-4, გვ. 190-196);
- სიტყვა კათაკმეველის ისტორიისათვის, ეტიმოლოგიური ძიებანი, VI, 1995, გვ. 158-162;
- დიონისიოს თრაკიელის „გრამატიკის ხელოვნება“ და ძველი ქართული გრამატიკული აზროვნება“, ლინგვისტიკის ისტორიის მე-8 საერთაშორისო კონფერენცია, პარიზი, თეზისები, 1998 (ინგლისურ ენაზე);
- ტერმინ შემასმენელობითისათვის, არნ. ჩიქობავას საკითხავები, 1998 (მასალები)
- ბერძნული Αιτιατικη, ლათინური Accusativus-ი, ქართული შემასმენელობითი – ივანე ჯავახიშვილი სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, კლასიკური ფილოლოგიის, ბიზანტინისტიკისა და ნეოგრეცისტიკის ინსტიტუტის ჟურნალი ΑΝATΕΣΙΣ ფილოლოგიურ-ისტორიული ძიებანი, აკადემიკოს თინათინ ყაუხჩიშვილის საიუბილეოდ, პროგრამა „ლოგოსი“, 1999, თბილისი, გვ. 268-274;
- ძველი ქართული გრამატიკული ტერმინების ლექსიკონისათვის, არნ. ჩიქობავას საკითხავები, XIII, (მასალები), 2002.
- ქართულ-იტალიური ლექსიკონის შესახებ, ლინგვისტიკის ისტორიის მე-9 საერთაშორისო კონფერენცია, ბრაზილია, თეზისები 2002 (ინგლისურ ენაზე);
- 1736 წლის ხელნაწერი ერთი გრამატიკული ხასიათის სქოლიოს შესახებ, საქართველოს აკადემიის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი, ქართველურ ენათა სტრუქტურის საკითხები, VIII, გამომცემლობა „ქართული ენა“, 2003;
- შემასმენელობითი ბრუნვის ფუნქციისა და სახელწოდებისათვის ანტონ კათალიკოსის გრამატიკაში, გელათის მეცნიერებათა აკადემიის ჟურნალი, #9, 2003, გვ. 39-49;
- ქართულ გრამატიკულ ტერმინთა ისტორიისათვის, საენათმეცნიერო ძიებანი, XIVთბ., გვ 115-120
- ტერმინისათვის ზმნა, არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები, XV, 2004
- ტერმინ ასოს მნიშვნელობისათვის ანტონ პირველის „ქართულ ღრამმატიკაში“, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 63-ე სამეცნიერო სესია (მასალები), 2004. 15-17 დეკემბერი.
- ერთი უცნობი გრამატიკული ხასიათის სქოლიოს შესახებ, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 58-ე სამეცნიერო სესიის მასალები, „ქართული ენა“, თბილისი (ქართულ ენაზე), 2004.
- ახალი ბერძნული ენის ლექსიკა სტეფანე პაოლინისა და ნიკიფორე ირბახის „ქართულ-იტალიურ ლექსიკონში“, საქართველოს მეცნ. აკადემიის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის საზოგადოების („ენა და კულტურა“) ჟურნალი „ენა და საზრისი. ლექსისი’, ნაწილი II, თბ., 2004.
- და ხმა ფუძეებისაგან ნაწარმოები გრამატიკული ტერმინები ძველ ბერძნულსა და ქართულ გრამატიკულ თხზულებებში, საენათმეცნიერო ძიებანი, XVI, თბ., 2004
- ძველ ქართულ გრამატიკულ ტერმინთა ისტორიიდან, საენათმეცნიერო ძიებანი, XVIII, თბ. 2004 , გვ. 157-162;
- ასო-ის მნიშვნელობისათვის გრამატიკულ ტერმინოლოგიაში, გელათის მეცნიერებათა აკადემიის ჟურნალი, თბ. 2004 წ.
- ძველ ქართულ გრამატიკულ ტერმინთა ისტორია და ზურაბ შანშოვანის გრამატიკა, ქართველურ ენათა სტრუქტურის საკითხები, IX, თბ., 2005.
- 1629 წელს რომში მისიონერების მიერ დაბეჭდილ ლექსიკონში დადასტურებული ბერძნული ლექსიკა – მეექვსე საერთაშორისო კონფერენცია თემაზე „ბერძნული ენის დიალექტები“ (ორგანიზებული საბერძნეთის საენათმეცნიერო საზოგადოების მიერ, იტალია, 2005, 6-8 ოქტომბერი (ბერძნულ ენაზე);
- XI-XII საუკუნეების ძველი ქართული გრამატიკული აზროვნება და სულხან-საბა ორბელიანის ლექსიკონი, ლოგოსი, წელიწდეული ელინოლოგიასა და ლათინისტიკაში, 3, თბ., 2005.
- ქრისტიანული ტერმინოლოგია ქართულ-იტალიურ ლექსიკონში, არნ. ჩიქობავას საკითხავები, XVI, ეძღვნება ქრისტიანობის ოც საუკუნეს საქართველოში,. 23-27 მაისი., თბ. 2005 .
- პროსოდიის ნიშანთა აღმნიშვნელი ტერმინების გადმოცემისათვის ქართულში, საენათმეცნიერო ძიებანი, XXII, თბ. 2006.
- საეკლესიო ტერმინთა ისტორიისათვის, არნოლდ ჩიქობავას ენათმეცნიერების ინსტიტუტი, 66-ე სესია, ეძღვნება აკაკი შანიძის დაბადების 120 წლისთავს, გამომცემლობა „მერიდიანი“, თბ 2007 წლის 24-26 დეკემბერი, (მოხსენება), (თანამომხსენემლები: მთავარეპისკოპოსი ანდრია (გვაზავა), ნელი მახარაძე) .
- ახალი ბერძნული ენის ლექსიკა მე-17 საუკუნის ქართულ ძეგლში, კრებულში „ბიზანტოლოგია საქართველოში“, 2007.
- კონსონანტიდან პრეპოზიშენამდე, ქათევან ლომთათიძის სამეცნიერო-პედაგოგიური მოღვაწეობის 75 ქლისთავისადმი მიძღვნილი რესპუბლიკური სამეცნიერო კონფერენცია (მოხსენება), 2007.
- საეკლესიო ტერმინთა ლექსიკონისათვის, არნ. ჩიქობავას ენათმეცნიერების 66-ე სამეცნიერო სესია, მიეძღვნა აკადემიკოს აკაკი შანიძის დაბადების 120 წლისთავს (თანაავტორები: მთავარეპისკოპოსი ანდრია (გვაზავა), ნელი მახარაძე), (მოხსენება), 2007.
- თანამედროვე ტერმინოლოგია და ქართული სალოტერატურო ენა, სესია: „ქართული კულტურის საკითხები“, მიეძღვნა ქეთევან ლომთათიძის ხსოვნას (მოხსენება), 2007.
- ქართული საენათმეცნიერო აზრის კვლევის ისტორიიდან, – მოხსენება, წაკითხული თამარ ზურაბიშვილის, ელენე ნიკოლაიშვილისა და მზია მრევლიშვილის 80 წლისთავისადმი მიძღვნილ სამეცნიერო სესიაზე, 2008.
- არნოლდ ჩიქობავა – ქართული ენათმეცნიერული აზრის მკვლევარი – II საერთაშორისო სიმპოზიუმი, იბერიულ-კავკასიური ენათმეცნიერება: მემკვიდრეობა და პერსპექტივები, თბილისი, 2008;
- შესამოსლის აღმნიშვნელი ზოგი ტერმინის ისტორიისათვის ქართულში- 1. ანაფორა; 2. ბედენიკი – არნ. ჩიქობავას ენათმეცნიერების ინსტიტუტის სამეცნიერო სესია, თეზისები, 2008.
- 1629 წლის ქართულ-იტალიური ლექსიკონის ბერძნული სიტყვებისა და ლექსიკონის შემდგენლის საკითხის ურთიეთმიმართებისათვის, საენათმეცნიერო ძიებანი, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი, თბილისი, XXVIII. 2008;
- XI-XII საუკუნეების ქართული გრამატიკული აზროვნება , ჟურნალი: ლინგვისტიკური საკითხავები, პერმი, 2009,
გვ. 18-22
- საეკლესიო ტერმინთა ისტორიიდან: 1. აღსავლის კარი, 2. კატვიხუმელი – მაღლად დედათ სადგომი (საბა) – (თანაავტორი მთავარეპისკოპოსი ანდრია (გვაზავა)- საერთაშორისო კონფერენცია „ბიზანტინოლოგია და საქართველო“, თბილისი-მესხეთი-ტაო-კლარჯეთი, 2009.;
- ქართულ საენათმეცნიერო ტერმინთა ისტორიული ლექსიკონი – საერთაშორისო სიმპოზიუმი ლექსოკოგრაფიაში, I, ბათუმი, 2010. თეზისები გვ. 131-132.;
- ტერმინ „კუნკულ-ბარტყულის“ ისტორიისათვის, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს- პატრიარქის წმიდა მღვდელმოწამე კირიონ II-ის გორის მესამე სამეცნიერო კონფერენცია, 28-29 იანვარი, 2011, გორი (თანამომხსენებლები: მიტროპოლიტი ანდრია, ნელი მახარაძე)
- მრავალდარგოვან ტერმინთა ელექტრონული ლექსიკონი, საერთაშორისო კონფერენცია ქართული ენა და თანამედროვეობა, 2011, (თაანამომხსენებელი რატი სხირტლაძე), 2011, გვ. 134-139;
- ასოსტიქიონისა და ფონემის მიმართებისათვის, ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 71-ე სამეცნიერო კონფერენცია, 2012;
- ქართული ტერმინოლოგიის სირთულენი (ისტორია და თანამედროვეობა) – საერთაშორისო სიმპოზიუმი ლექსოკოგრაფიაში, ბათუმი, 2012. თეზისები გვ. 120-125 (ქართულ და ინგლისურ ენებზე);
- ქართულ საეკლესიო ტერმინთა ლექსიკონი, II საერთაშორისო სიმპოზიუმი ლექსიკოგრაფიაში,(თანამომხსენებლები: მიტროპოლიტი ანდრია, ნელი მახარაძე, მარიკა კვესელავა), ბათუმი, 2012, 18-20 მაისი;
- ქართულ საეკლესიო ტერმინთა ისტორიისათვის, სრულიად საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქის წმიდა მღვდელმოწამე კირიონ II-ის გორის მეოთხე სამეცნიერო კონფერენცია, (თანამომხსენებელი: მიტროპოლიტი ანდრია), 2012, 3-4 თებერვალი,
- ქართული ტერმინოლოგიის სირთულენი (ისტორია და თანამედროვეობა), ქართველოლოგია, 2012, გვ. 75-83;
- „ადამიანის ხმის“ კლასიფიკაცია ძველ ბერძნულ გრამატიკულ წყაროებში – საერთაშორისო კონფერენცია „ბიზანტინოლოგია საქართველოში 4“, 2013, ოქტომბერი, თბილისი-ბათუმი-კაბადოკია;
- ზოგი საეკლესიო ტერმინის ისტორიისათვის, ჟურნალი „მასალები ქართულ საეკლესიო ტერმინთა ისტორიისათვის“, I, 2013, გვ. 30-36, (თანაავტორი: მიტროპოლიტი ანდრია);
- „ტერმინოლოგია – ქართული ენის ხვალინდელი დღე“, ტერმინოლოგიის პრობლემებისადმი მიძღვნილი საგანგებო კონფერენციის „ტერმინოლოგია – ქართული ენის ხვალინდელი დღე“თეზისები, 2013 წელი;
- ქართული ტერმინოლოგიის საკითხები, ქართული სიტყვის კულტურის საკითხები, 13, 2013, გვ. 141-145;
- „ძველი ქართული გრამატიკული ტრაქტატის მნიშვნელობისათვის“, აკადემიკოს მზექალა შანიძის დაბადებიდან 90 წლის იუბილესადმი მიძღვნილი კონფერენცია, 2016, 14 აპრილი.
- როგნედა ღამბაშიძე და ტერმინოლოგიური მუშაობის ძირითადი პრიციპები, კონფერენცია „სამეცნიერო ტერმინოლოგია“, II, 2014 (თანამომომხსენებელი ინგა ჯიბუტი), 2014;
- თანამედროვე ქართული სამეცნიერო ტერმინოლოგია და სახელმძღვანელოები, კონფერენცია „სამეცნიერო ტერმინოლოგია“ III, 2015;
- არაქართული წარმოშობის ტერმინებისათვის ტექნიკური ტერმინოლოგიის ლექსიკონში, არნ. ჩიქობავას საკითხავები, XXVI, (თანამომხსენებელი ანა ხურცილავა);
თარგმანები
- დიონისიოს თრაკიელის „გრამატიკის ხელოვნება“ (ძველი ბერძნულიდან)
- დონატუსის „მცირე ხელოვნება“ (ლათინურიდან)
სხვა აქტივობები (რედაქტორობა და სხვ.).
- ახალგაზრდა მეცნიერთა მეორე ხარისხის საპრეზიდენტო სტიპენდიანტი 1997-2000 წლებში;
- ბიზანტინოლოგთა საერთაშორისო ასოციაციის საქართველოს ეროვნული კავშირის წევრი;
- არნ. ჩიქობავას სახელობის ენატმეცნიერების ინსტიტუტის საბჭოს წევრი;
- წმიდა ანდრია პირველწოდებულის უნივერსიტეტის საბჭოს წევრი 2012-2015 წლებში;
- კონფერენცია „სამეცნიერო ტერმინოლოგიის“ დაარსების ინიციატორი;
- ეროვნული საგამოცდო კომისიის წევრი 2004 წლიდან.
რედაქტორობა:
კრებულის – ტერმინოლოგიის საკითხები – რედაქტორი