სურმავა ნარგიზა – თსუ არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი

პირადი ანკეტა

გვარი	სურმავა
სახელი	ნარგიზა
მამის სახელი	გივის ასული
ელ.ფოსტა	nargizasurmava@yahoo.com
ბოლო სამსახურებრივი პოზიცია	ძირითადი: უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი

განათლება

უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულება, ფაკულტეტი

ჩარიცხვისა და

დამთავრების წლები

კვალიფიკაცია

თბილისის ივ. ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ფილოლოგიის ფაკულტეტი, ქართველური ენები

1967-1972

ფილოლოგი, ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი

სამეცნიერო (აკადემიური) ხარისხი(საკანდიდატო დისერტაცია; სადოქტორო დისერტაცია, PჰD)

დისერტაციის დაცვის თარიღი	1999. 12. 21
დისერტაციის თემა	ქვემოაჭარულის დარგობრივი ლექსიკა
მინიჭებული კვალიფიკაცია	ფილოლოგიის მეცნიერებათა კანდიდატი
კვალიფიკაციის დამადასტუ-რებელი დოკუმენტის ნომერი	№ 002607

სამუშაო გამოცდილება

თარიღი	დაწესებულების დასახელება და დაკავებული თანამდებობა
2000_2016	არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი, უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი
1988_1999	არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი, მეცნიერი თანამშრომელი
1972_1987	ბათუმის ნიკო ბერძენიშვილის სახ. სამეცნიერო–კვლევითი ინსტიტუტი

შრომათა სია

სტატიები, თეზისები, მასალები:

და კავშირის სემანტიკურ-ფუნქციური დახასიათებისათვის.- (გადაცემულია დასაბეჭდად) იბერიულ-კავკასიური ენათმეცნიერება ტ. 44.
და კავშირის მიერთებითი ფუნქციისათვის ცოცხალ დიალექტურ მეტყველებაში.- არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები XXVII, მასალები, 2016
აჭარული კილო _ ბრუნებისა და უღლების პარადიგმები.- თანამედროვე ქართული ენის მორფოლოგია II. დიალექტები (ავტორები: გ. გოგოლაშვილი, ნ. შარაშენიძე, გ. ცოცანიძე, ნ. ჭუმბურიძე), თბილისი, 2016, გვ. 761-783.
და ნაწილაკის შესახებ (აჭარულისა და თურქეთის ქართული კილო-თქმების მიხედვით).- არნ. ჩიქობავას სახლობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 74-ე სამეცნიერო სესია, მასალები, 2015
ზოგიერთი ნაწილაკის სემანტიკურ-ფუნქციური დახასიათებისათვის ქართულში (აჭარულისა და თურქეთის ქართველთა მეტყველების მონაცემთა მიხედვით).- ენათმეცნიერ-კავკასიოლოგთა IV საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბილისი, 2015
ქდკ-ს ავტომატური ანოტირების შედეგების ანალიზი (იმერული, აჭარული, კახური დიალექტების მასალის მიხედვით) (თანაავტორები:ც. კვანტალიანი, მ. კიკონიშვილი, მ. ბერიძე).- საერთაშორისო კონფერენცია „ქართული ენა და თანამედროვე ტექნოლოგიები 2015“, თბილისი, 2015
პროექტი „ქართული ენა საზღვარგარეთ – ქართული დიალექტები და ლაზური თურქეთში, ირანსა და აზერბაიჯანში“ (პრეზენტაცია) (თანაავტორები: ლ. ეზუგბაია, ლ. ეზუგბაია, ლ. ბაკურაძე, მ.ბარიხაშვილი).- საერთაშორისო კონფერენცია „ქართული ენა და თანამედროვე ტექნოლოგიები 2015“, თბილისი, 2015
ობიექტის მრავლობითობის წარმოებისათვის ქართველ ებრაელთა მეტყველებაში.- იბერიულ-კავკასიური ენათმეცნიერება, XLII, თბილისი, 2014
ტექსტების უნიფიცირების პრობლემები ქართულ დიალექტურ კორპუსში (თანაავტორები: ლ. ბაკურაძე, მ. ბერიძე).- მე–7 საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია „გამოყენებითი ლინგვისტიკა მეცნიერებასა და განათლებაში“, სანკტ-პეტერბურგი (რუსეთი), 2014
ობიექტის მრავლობითობის ვე(ე) მაწარმოებლის წარმომავლობისათვის ქართველ ებრაელთა მეტყველებაში.- ბათუმის შოთა რუსთაველის სახ. სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარული ფაკულტეტი, 2014-X
-ვე ნაწილაკის უცნობი ფუნქციისათვის ქართველ ებრაელთა მეტყველებაში.- არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები XXV, მასალები, 2014, IV
როგორ არის წარმოდგენილი ქართველ ებრაელთა მეტყველება ქართულ დიალექტურ კორპუსში (თანაავტორი მ. ბერიძე).- საერთაშორისო კონფერენცია „საქართველოს, კავკასიის და ცენტრალური აზიის ებრაელები”, თბილისი, ივ. ჯავახიშვილის სახლმწიფო უნივერსიტეტი, 2014 _ IX
დიალექტური ფრაზეოლოგიური ლექსიკონის შედგენის პრობლემისათვის (ლექსიკონის „ქართული ენის აჭარული დიალექტის იდიომატიკა“ მაგალითზე).- საერთაშორისო კონფერენცია “ლექსიკოგრაფი-2013”, ბელორუსია, გროდნო, 2013,10-13 აპრილი
დიალექტური ფრაზეოლოგიური ლექსიკონის შედგენის პრობლემისათვის (ლექსიკონის „ქართული ენის აჭარული დიალექტის იდიომატიკა“ მაგალითზე).- Vocabulum et Vocabularium -Lex 2013 სიტყვა და ლექსიკონი, 2013, გვ.: 104-106
ქართული დიალექტური კორპუსი _ ფრაზეოლოგიის შესწავლის წყარო (თანაავტორები: მ.ბერიძე, ლ.ბაკურაძე, დ.ნადარაია).- კავკასიოლოგთა III საერთაშორისო კონგრესი „მულტიკულტურალიზმი და ტოლერანტობა კავკასიაში“, თბილისი, 2013 (23-26 ოქტ.)
ქართული დიალექტური კორპუსი _ შემადგენლობა და ტექსტების უნიფიცირების პრობლემები (თანაავტორები: ლ. ბაკურაძე, მ. ბერიძე).- საერთაშორისო კონფერენცია „ქართული ენა და თანამედროვე ტექნოლოგიები“, თბილისი, 2013
ნიგალი _ 2012-2013.- არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 72-ე სამეცნიერო სესია, მასალები, თბილისი, 2013
ფრაზეოლოგიზმების შესწავლის აქტუალობა და ქდკ როგორც ქართული ფრაზეოლოგიის შესწავლის ბაზა.- II საერთაშორისო სიმპოზიუმი ლექსიკოგრაფიაში, ბათუმი, 2012
ენობრივი რეინტეგრაციის პროცესები ქართულ დიალექტურ დიასპორებში (ირანი, თურქეთი) (თანაავტორები: მ. ბერიძე, ლ. ბაკურაძე).- სრულიად საქართველოს კათოლიკოს პატრიარქის წმინდა მღვდელმოწამე კირიონ II-ის მეოთხე სამეცნიერო კონფერენცია, საქართველო, ქ. გორი, 2012
მურატ შაჰინის ელექტრონული ლექსიკონის „სასიტყვარის“ შესახებ.- II საერთაშორისო კონფერენცია „ტაო-კლარჯეთი“, მასალები, 2012
დიალექტოლოგიური კორპუსული გამოცდილება და ქართული დიალექტური კორპუსი თანაავტორი მ. ბერიძე).- საერთაშორისო კონფერენცია „ქართული ენა და თანამედროვე ტექნოლოგიები 2011“, თბილისი, 2011
დაკვირვებანი თურქეთის ეთნიკური ქართველების მეტყველებაზე (იმერხევის მეტყველება).- ქართველურ ენათა სტრუქტურის საკითხები, XI, თბილისი, 2011, გვ.: 200-221
ლაზურის ინტერფერენციული გავლენა ჭოროხის ხეობის ქართულ მეტყველებაზე.- ლინგვოკულტუროლოგიური ძიებანი II, ბათუმი, 2011, 73–78
იმერხევის მეტყველებიდან.- ქართველურ ენათა სტრუქტურის საკითხები, XI, თბილისი, 2011, გვ.: 317-343
ელექტრონული კორპუსი, როგორც ლექსიკოლოგიური ბაზა (თანაავტორები: მ. ბერიძე, ლ. ბაკურაძე, დ. ნადარაია ).- I საერთაშორისო სიმპოზიუმი ლექსიკოგრაფიაში,საქართველო, ბათუმი, 2010
ჩვენებურების მეტყველება როგორც სოციოლინგვისტური შესწავლის ობიექტი.- XXX რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური კონფერენციის მასალები, თბილისი, 2010
სახელთა ბრუნების პარადიგმები აჭარულში.- იბერიულ–კავკასიური ენათმეცნიერება, XXXVIII, თბილისი, 2010
სამხრულ-ქართული მეტყველების ლექსიკიდან: ხოშ ნაწილაკი.- ქართველურ ენათა სტრუქტურის საკითხები, X, თბილისი, 2009, გვ.:196-202
ქართული ლინგვისტური კორპუსი როგორც ლინგვისტური საკვლევი ინსტრუმენტი, (თანაავტორი მ. ბერიძე).- ჰუმანიტარული მეცნიერებები ინფორმაციულ საზოგადოებაში, ბათუმი, 2009
“ჩვენებურების” ენობრივი პრობლემები.- წმ. ტბელ აბუსერიძისადმი მიძღვნილი საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია, საქართველო, სხალთა, 2009
ქართული დიალექტური კორპუსი როგორც საქართველოს ლინგვისტური და ეთნოსოციალური პორტრეტი (თანაავტორები: მ. ბერიძე, დ. ნადარაია).- საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის Megaling-ის მასალები, 2009
კორპუსის ლინგვისტიკის ძირითადი ცნებანი და მათთვის ქართული შესატყვისების შერჩევის ცდა.- ბუნებრივ ენათა დამუშავება, VI, კონფერენციის მასალები, თბილისი, 2008
კვლავ მარტივი წინადადების მექანიზმის ცვლილების გამომწვევი ფაქტორების შესახებ ქართულში.-არნ. ჩიქობავასადმი მიძღვნილი კავკასიოლოგთა II საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბილისი, 2008
ხმოვანი ჩანაწერის ტრანსკრიფცია ქართულ დიალექტურ კორპუსში.- არნ. ჩიქობავას საკითხავები, XIX, თბილისი, 2008
/რ/ ბგერის რეფლექსი ქვემოაჭარულსა და ლაზურში.- იბერიულ–კავკასიური ენათმეცნიერება, XXXVI, 2008, თბილისი, 185-191
აჭარული; შოთა ნიჟარაძე; ჯემალ ნოღაიდელი.- ენციკლოპედია “ქართული ენა”, თბილისი, 2008
ენობრივი და დიალექტური კონტაქტები (აჭარაში მოპოვებული უახლესი მასალების მიხედვით).- XXVII რესპ. დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესიის მასალები, თბილისი, 2007
სიტყვაფორმის მორფოლოგიური აღწერის შემუშავება დიალექტური ტექსტების კორპუსისათვის (თანაავტორები: მ. ბერიძე, ლ.ბაკურაძე, დ.ნადარაია).- ბუნებრივ ენათა დამუშავება, V კონფერენცია, თბილისი, 2007)
დიალექტური მასალის ჩაწერის მეთოდიკისათვის.- არნ. ჩიქობავას საკითხავები, მე-17, მასალები, თბილისი, 2006
სამხრული მეტყველების ლექსიკიდან.- 26-ე რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესიის მასალები, თბილისი, 2006
/რ/ ბგერა ქვემოაჭარულში.- არნ. ჩიქობავას საკითხავები, მე-16, მასალები, თბილისი, 2005.
“სხვა” სიტყვის სემანტიკური ნიუანსები სამხრულ–ქართულ დიალექტურ ქვესისტემებსა და ლაზურში.- საენათმეცნიერო ძიებანი, მე–16, თბილისი, 2004, გვ.: 189-198
მან ნაცვალსახელის თავისებურება აჭარულში.- კრებული: ბესარიონ ჯორბენაძეს, თბილისი, 2003
–ყე ნაწილაკის ფუნქციისათვის ხონურ-სამტრედიულსა და აბაშურ თქმებში.- ქართველურ ენათა სტრუქტურის საკითხები, მე-7, თბილისი, 1998
„აქვს“ ზმნის უღლების თავისებურება აჭარულში.- ქართველურ ენათა სტრუქტურის საკითხები, მე-6, თბილისი, 1996
კირნათ-მარადიდული მეტყველების სინტაქსური თავისებურება.- დიალექტოლოგიური კრებული, თბილისი, 1991
კირნათ-მარადიდული მეტყველების ერთი თავისებურების შესახებ.- იბერიულ-კავკასიური ენათმეცნიერება, 29-ე, თბილისი, 1990
ზმნის პირთა რიცხვის აღნიშვნის ისტორიიდან.- იბერიულ-კავკასიური ენათმეცნიერება, 28-ე, თბილისი, 1989
პირთა მრავლობითობის აღნიშვნის საკითხისათვის აჭარულში.- დიალექტოლოგიური კრებული, თბილისი, 1989
წარმომავლობის უსუფიქსო წარმოება მაჭახლის ხეობაში.- დიალექტოლოგიური კრებული, თბილისი, 1988
ან-თემისნიშნიანი სტატიკური ზმნები სამხრეთ-დასავლურ კილოებში.- ენათმეცნიერების ინსტიტუტის ასპირანტთა და ახალგაზრდა მეცნიერ-მუშაკთა სამეცნიერო კონფერენცია, თეზისები, თბილისი, 1988
ობიექტის რიცხვის გამოხატვის პრინციპისათვის ზოგ ქართულ კილოსა და ზანურში, მე-10 რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია, თეზისები, თბილისი, 1988
ზოგიერთი თავისებური ლექსიკური ერთეული აჭარულში.- აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკა, მე-6, თბილისი, 1987
სიტყვაწარმოების ზოგიერთი თავსებურება აჭარულში.- აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკა, მე-5, თბილისი, 1986
სუბიექტისა და ობიექტის მრავლობითობის აღნიშვნისათვის აჭარულში, მე-8 რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია, თეზისები, თბილისი, 1986
სიტყვაწარმოების შესახებ აჭარულში.- აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკა, მე-4, თბილისი, 1983
წარმომავლობის -ურ და –არ სუფიქსებისათვის ქართულ დიალექტებში.- მე-4 რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია, თეზისები, თბილისი, 1984
ეტიმოლოგიური დაკვირვებანი.- ახალგაზრდა მეცნიერ-ფილოლოგთა რესპუბლიკური კონფერენცია, თეზისები, 1982
ადამიანთან დაკავშირებული ლექსიკა აჭარულში.- აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკა, მე-3, თბილისი, 1981
ოდნაობითი ხარისხის წარმოების ერთი თავისებურების შესახებ აჭარულში.- მე-3 რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია, თეზისები, თბილისი, 1981
მერისის ხეობის დარგობრივი ლექსიკიდან.- აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკა, მე-2, თბილისი, 1979
აჭარულის სალექსიკონო მასალა.- აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკა, მე-2, თბილისი, 1979
აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკიდან.- კრებ. აჭარული დიალექტის დარგობრივი ლექსიკა, 1, თბილისი, 1976
აჭარული დიალექტის ლექსიკიდან.- ჟურნ. ჭოროხი, ბათუმი, 1975 №3
ხმოვნის განვითარება აჭარულში.- ბათუმის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის მე-14 სამეცნიერო სესია, თეზისები, თბილისი, 1974

ელექტრონული გამოცემები

ჩვენებურების ქართული _ ლექსიკონი (მომზადდა სამი სალექსიკონო წყაროს ბაზაზე).- ქართული დიალექტური კორპუსი http://corpora.co/#/

აჭარული დიალექტური მასალები.- ქართული დიალექტური კორპუსი http://corpora.co/#/

აჭარული ტექსტების კოლექცია (თანაავტორები: მ.ცინცაძე, მ. ფაღავა).- ქართული დიალექტური კორპუსი http://corpora.co/#/

ნიგალური (ლივანური) ტექსტები.- ქართული დიალექტური კორპუსი http://corpora.co/#/

საგრანტო/სახელშეკრულებო პროექტებში მონაწილეობა (ბოლო 5 წლის განმავლობაში)

№	პროექტის დასახელება	დონორი ორგანიზაცია, პროექტის №	წლები	როლი პროექტში
1.	საქართველოს ლინგვისტური პორტრეტი III _ ქართული დიალექტური კორპუსის მორფოლოგიური ანოტირება და დიდი დიალექტური ლექსიკოგრაფიული ბაზის შექმნა	შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი	2013.15.04 _2015.15.04.	ძირითადი შემსრულებელი
2.	ქართული ენა საზღვარგარეთ – ქართული დიალექტები და ლაზური თურქეთში, აზერბაიჯანსა და ირანში	შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი	2011_2014	ძირითადი შემსრულებელი
3.	საქართველოს ლინგვისტური პორტრეტი – ქართული დიალექტური კორპუსი – II ეტაპი	საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდი	2009_2012	ძირითადი შემსრულებელი
4.	საქართველოს ლინგვისტური პორტრეტი – ქართველური დიალექტების ელექტრონული კორპუსი (I ეტაპი – ქართული ენის დიალექტები)	შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი	2006_2009	ძირითადი შემსრულებელი
5.	სოციოლინგვისტური სიტუაცია თანამედროვე საქართველოში	ფრანკფურტის გოეთეს უნივერსიტეტის პროექტი, VolkswagenStiftung-ის ფონდი	2006_2009	ძირითადი შემსრულებელი

სხვა აქტივობები (რედაქტორობა და სხვ. )

ხელნაწერი კოლექციების და ბეჭდური გამოცემების კორპუსული რედაქტირება ქართული დიალექტური კორპუსისათვის: რ. თავდიდიშვილის ქუთაისელ ებრაელთა ქართული; ე. ნიკოლაიშვილის და მ. ძიძიშვილის გურული ტექსტების კოლექცია (მ. ბერიძესთან ერთად); თ. აბულაძის ზემოაჭარული ტექსტების კოლექცია; მ. ფაღავას და მ. ცინცაძის კლარჯული მასალები; ჯ. ნოღაიდელის ნარკვევები და ჩანაწერები_ტექსტები; შ. ნიჟარაძის ზემოაჭარულის თავისებურებანი (ტექსტები); შ. ძიძიგურის ქართული დიალექტოლოგიის მასალები; მ. ხახუტაიშვილის ქობულეთური კილოკავის მასალები (მუჰაჯირთა შთამომავლების მეტყველების მიხედვით); შ. ფუტკარაძის ჩვენებურების ქართული_ტექსტები; მ. ფაღავას, მ. ცინცაძის და თ. შიოშვილის შავშური მასალები; ა. მარტიროსოვის ქართული ენის ჯავახური დიალექტი_ტექსტები (მ. ბერიძესთან ერთად).

საველე შემკრებლობითი საქმიანობა: თურქეთში (2009, 2010, 2011, 2012, 2013 წწ.); აჭარაში _ 2012 წ.; საინგილოში _ 2008 წ.; ქვემოიმერეთში (1987, 2007 წწ.), ზემოიმერეთში (1989), გურიაში (1987, 2006 წწ. ), მესხეთში (1985).