პირადი ანკეტა
CV
პირადი ინფორმაცია
გვარი | ეთერ |
სახელი | შენგელია |
მამის სახელი | ვალოდიას ასული |
ელ.ფოსტა | eterishengelia@gmail.com |
ბოლო სამსახურებრივი პოზიცია | ძირითადი: თსუ არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი, მეცნიერი თანამშრომელი |
განათლება
უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულება, ფაკულტეტი | ჩარიცხვისა და დამთავრების წლები | კვალიფიკაცია |
ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ფილოლოგიის ფაკულტეტი, კავკასიური ენები | 1986–1991 | ფილოლოგი, ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი |
თბილისის ი. ჭავჭავაძის სახ. დასავლურ ენათა და კულტურათა სახელმწიფო ინსტიტუტი, ინგლისური ენა | 1994-1998 | მთარგმნელ–რეფერენტი |
დოქტორანტურა, ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტი, ქართველური ენათმეცნიერების მიმართულება | 2009- – 2014 | დოქტორანტი |
სამეცნიერო (აკადემიური) ხარისხი (საკანდიდატო დისერტაცია; სადოქტორო დისერტაცია, PhD)
დისერტაციის დაცვის თარიღი | 12.06.2014 |
დისერტაციის თემა | სამოსელთან დაკავშირებული ლექსიკა მეგრულ–ლაზურში (ისტორიულ–შედარებითი ანალიზი) |
მინიჭებული კვალიფიკაცია | ფილოლოგიის დოქტორი |
კვალიფიკაციის დამადასტუ-რებელი დოკუმენტის ნომერი | DN: 000099 |
სამუშაო გამოცდილება
თარიღი | დაწესებულების დასახელება და დაკავებული თანამდებობა |
1996-2001 | არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის ლექსიკოლოგიის განყოფილება – ლაბორანტი (ხელშეკრულებაის წესით) |
1993-2005 | თბილისის დამოუკიდებელი ინსტიტუტი ეგრისი – ქართული ენისა და ლიტერატურის უფროსი მასწავლებელი |
2002– დან დღემდე | არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის ლექსიკოლოგიის განყოფილება – მეცნიერი თანამშრომელი; |
2009–2013 | არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტი – სამეცნიერო საბჭოს მდივანი |
2009–2014 | საქართველოს საპატრიარქოს წმინდა ანდრია პირველწოდებულის სახელობის ქართული უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის (სკოლის) ენათმეცნიერების მიმართულების ქართული ენის ქვემიმართულება – ასისტენტი პროფესორი |
2014–2016 | საქართველოს საპატრიარქოს წმინდა ანდრია პირველწოდებულის სახელობის ქართული უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტი (სკოლა) – მიწვეული პროფესორი |
შრომათა სია
სტატიები:
- ქართული მოს– ძირის შესატყვისისათვის ზანურში.– ქართველოლოგიური კრებული IV, სტატია, თბილისი, 2005 წ., გვ. 99–103;
- სამოსელთან დაკავშირებული ძირითადი ლექსიკა მეგრულ–ლაზურში, – საენათმეცნიერო ძიებანი, XXII, გამომცემლობა „ქართული ენა“, თბილისი, 2006 წ., გვ. 320–341;
- მეგრული ბედან– სიტყვის შესატყვისობისათვის.– ქართველოლოგიური კრებული V, სტატია, თბილისი, 2006 წ., გვ. 78–80;
- ზოგი მეგრული ფუძის ეტიმოლოგიისათვის (მუსხ–ი, თესხ–ი, თისხ–ი).– ეტიმოლოგიური ძიებანი, გამომცემლობა „დედაენა“, ეძღვნება აკად. ქეთევან ლომთათიძის დაბადებიდან 100 წლისთავს, 2010 წ., გვ. 66–71;
- ლაზური ხჩეონ–ი (ქჩეონ–ი, ქჩონ–ი, ჩონ–ი) (ეტილოლოგიური დაკვირვება).– ეტიმოლოგიური ძიებანი, VIII გამომცემლობა „დედაენა“, ეძღვნება გელათის აკადემიის პროფესორ მიხეილ ქურდიანის ნათელ ხსოვნას, 2011 წ.; გვ. 93–96;
- ბაბ–ლ ფუძის შესატყვისობისათვის ლაზურში.– ეტიმოლოგიური ძიებანი, IX , თბილისი, 2012 წ. გვ. 73–75;
- საყვირის შესატყვისისათვის მეგრულში.– ეტიმოლოგიური ძიებანი, X, თბილისი, 2013 წ. გვ. 69-74;
- სამოსელთან დაკავშირებული ლექსიკა მეგრულ–ლაზურში (ისტორიულ–შედარებითი ანალიზი).– ფილოლოგიის დოქტორის (Ph.D) აკადემიური ხარისხის მოსაპოვებლად წარმოდგენილი დისერტაციის მაცნე, თბილისი, 2014 წ., გვ. 3–63;
- მეგრული ხეც– (ხეც–ა) და ლაზური ოწუდე ფუძეთა ეტიმოლოგიისათვის,.– ეტიმოლოგიური ძიებანი, XI, თბილისი, 2014 წ., გვ. 119–122;
- ორი მეგრული სიტყვა (დღა „დღე“ და სერი „ღამე“) იდიომებში.– იბერიულ–კავკასიური ენათმეცნიერება XLIII, თბილისი, 2015 წ., გვ. 201–208;
- მეგრული ირიათო || ირიართო სიტყვათა წარმომავლობისათვის.– ეტიმოლოგიური ძიებანი XII, თსუ გამომცემლობის სტამბა, თბილისი, 2015 წ; გვ. 68–70
მასალები, თეზისები, მოხსენებები:
- ჭამის აღმნიშვნელი ლექსიკა მეგრულში. – ბესარიონ ჯორბენაძის საზოგადოების II სამეცნიერო კონფერენცია, მუშაობის გეგმა და მოხსენებათა თეზისები, თბილისი., 1995 წ., გვ. 31;
- ხმაბაძვითი სიტყვები მეგრულში ,,სი არულის’’, ,,სმი სა’’ და ,,ჭა მის’’ აღმნიშვნელი ლექსიკის მიხედვით.– არნ. ჩიქობავას საკითხავები, VII, მუშაობის გეგმა და მოხსენებათა თეზისები, თბილისი, 1996 წ., გვ. 38;
- სიარულის აღმნიშვნელი ლექსიკისა და ზმნისწინის ურთიერთმიმართება მეგრულში.– ბესარიონ ჯორბენაძის საზოგადოების IV სამეცნიერო კონფერენცია, მასალები, გამომცემლობა, თბილისი, 1997 წ., გვ. 39;
- მეგრული ბახ– ფუძის შესახებ.– არნ. ჩიქობავას საკითხავები, XI, მასალები, თბილისი, 2000 წ., გვ. 55;
- მეგრული ხეც– ფუძისათვის.– რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია, XXII, მასალები, ეძღვნება საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის წევრ–კორესპონდენტის, პროფ. ბ. ჯორბენაძის 60 წლისთავს, თბილისი, 2002 წ., გვ. 79;
- სიარულის აღმნიშვნელი ომონიმური წყვილები მეგრულში.– 61-ე სამეცნიერო სესიის მასალები, ბესარიონ ჯორბენაძე 60, მასალები, თბილისი, 2002 წ., გვ. 29;
- მეგრულის დარგობრივი ლექსიკიდან.– არნ. ჩიქობავას სახ. ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 63-ე სამეცნიერო სესია, მასალები, მასალები, სესია ეძღვნება პოეტ–აკადემიკოს ანა კალანდაძეს, თბილისი, 2004 წ., გვ. 56;
- ქართული მოს–ძირის შესატყვისისათვის ზანურში.– არნ. ჩიქობავას სახ. ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 64-ე სამეცნიერო სესია, მასალები, თბილისი., 2005 წ., გვ. 34–35;
- სამოსელთან დაკავშირებული ლექსიკური ერთეულების თაობაზე მეგრულ–ლაზურში.– არნ. ჩიქობავას საკითხავები, XVII, მასალები, თბილისი, 2006 წ., გვ. 61–62;
- ბაბ–ლ– ძირის შესატყვისობისათვის ლაზურში.– არნ. ჩიქობავას ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 65-ე სამეცნიერო სესიის მასალები, ეძღვნება აკადემიკოს ქეთევან ლომთათიძის დაბადების 95 წლისთავს, თბილისი, 2006 წ., გვ. 51;
- რიცხვში ფუძემონაცვლე ზმნები მეგრულში.– XXVIII რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესიის მასალები, თბილისი, 2008 წ., გვ. 78; .
- ერთი საერთოქართველური ფუძისათვის,.– არნ. ჩიქობავას ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 67-ე სამეცნიერო სესია, თბილისი, 2008 წ., გვ. 75;
- ახალი მასალები ლაზური დიალექტის დარგობრივი ლექსიკიდან (თანამომხსენებელი სოფიკო ბერულავა). – არნ. ჩიქობავას ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 67-ე სამეცნიერო სესია, მასალები, თბილისი, 2008 წ., გვ. 18–19;
- სამოსელის აღმნიშვნელი ლექსიკა მეგრულ–ლაზურ იდიომატურ გამოთქმებში.– საერთაშორისო კონფერენცია „ტბელობა“, მასალები, სხალთა, თბილისი, 2009 წ., გვ. 252–256;
- რიცხვში ფუძემონაცვლე ზმნები ლაზურში. – არნ. ჩიქობავას საკითხავები XXI, მასალები, თბილისი, 2010 წ., გვ. 78;
- ერთი ლექსიკურ–სემანტიკური ბუდის ანალიზის შესახებ.– I საერთაშორისო სიმპოზიუმი ლექსიკოლოგიაში (თანაავტორები: მ. ღლონტი, მ. რობაქიძე), მასალები, ბათუმი, 2010 წ.; გვ. 136;
- სამოსლის აღმნიშვლელი ლექსიკა მეგრულ–ლაზურ იდიომატურ გამოთქმებსა და ფრაზეოლოგიზმებში (II).– საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია „ტბელობა“,მოხსენება, სხალთა, 2010 წ.;
- მეგრულ–ლაზური მილოცვა–დალოცვის ფორმულებისა და ფრაზეოლოგიზმების ანალიზისათვის.– XXX რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია, მასალები, თბილისი, 2010 წ., გვ. 63–64;
- მეგრული (მუსხი//მოსხ–ი, თესხი//თისხ–ი, მუსხიშა(ხ), თესხიშა(ხ)//თისხიშა(ხ)) ფუძეთა ეტიმოლოგიისათვის.– არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 69-ე სამეცნიერო სესიია, მასალები, თბილისი, 2010 წ., გვ. 46–47;
- მეგრული შურ–ი „სული, სუნი“ სიკვდილ–სიცოცხლისა და ცხონების სემანტიკის შემცველ ფრაზეოლოგიზმებსა და იდიომატურ გამოთქმებში.– არნ. ჩიქობავას საკითხავები, XXII, თეზისები, სენაკი, 2011 წ., გვ. 83–84;
- სამოსლის აღმნიშვნელი ერთი სემანტიკური ჯგუფი (ფეხსაცმელი) მეგრულ–ლაზურში.– III საერთაშორისო სიმპოზიუმი, მასალები, ეძღვნება აკადემიკოს ქეთევან ლომთათიძის დაბადების 100 წლისთავს, თბილისი, 2011 წ., გვ. 164-169;
- სიტყვაწარმოება მეგრულ–ლაზურში სამოსელთან დაკავშირებული ლექსიკის მიხედვით.– XXXI რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური კონფერენცია, ეძღვნება ვაჟა–ფშაველას დაბადებიდან 150 წლისთავს, მასალები, თელავი, 2011 წ., გვ. 41;
- თავსაბურავი მეგრულ–ლაზურში.– არნ. ჩიქობავას საკითხავები XXIII, მასალები, თბილისი, 2012 წ., გვ. 79–81;
- სულისა და ხორცის ლექსიკურ–სემანტიკური ბუდე (თანაავტორი medea Rlontი).– II საერთაშორისო სიმპოზიუმი ლექსიკოგრაფიაში, Tezisebi, ბათუმი, 2012 წ., გვ. 136;
- სამოსელთან დაკავშირებული ლექსიკა ისტორიული ტაო–კლარჯეთის მკვიდრთა და ქართველ მუჰაჯირთა მეტყველებაში.– II საერთაშორისო კონფერენცია ტაო-კლარჯეთი, მოხსენებათა თეზისები, ბათუმი, 2012 წ. გვ. 178–179;
- სამოსლის საწარმოებლად გამოყენებული ხელსაწყოების სახელწოდებანი მეგრულ–ლაზურში.– XXXII რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური კონფერენცია, მასალეები, ეძღვნება პროფ. ბესარიონ ჯორბენაძის დაბადების 70 წლისთავს, ქუთაისი, 2012 წ., გვ. 65–66;
- ოლარა–ჲ სიტყვის წარმომავლობისათვის მეგრულში.– არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები, XXIV, მასალები, თბილისი, 2013 წ., გვ. 63;
- სამოსლის აღმნიშვნელი ლექსიკის ერთი ჯგუფი მეგრულ იდიომატურ გამოთქმებში.– XXXIII რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური კონფერენცია, თეზისები, გორი, 2013 წ. გვ. 64–66;
- საყვირის შესატყვისისათვის მეგრულში.– არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 70–ე სამეცნიერო სესია, მასალები, თბილისი, 2013 წ.; გვ. 48–49;
- დიხა „მიწა“ ლექსემების შემცველი იდიომებისათვის მეგრულში.– არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები, XXV, თბილისი, 2014 წ., გვ. 98–101;
- მეგრულ–ლაზური წყარ–ი || წკარ–ი „წყალი“ ლექსემების შემცველი იდიომებისათვის.– XXXIV რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესია, მესტია, 2014 წ., გვ. 71;
- ბალახეულის აღმნიშვნელი ლექსიკა ტაო–კლარჯეთის მკვიდრთა და ქართველ მუჰაჯირთა მეტყველებაში.– III საერთაშორისო კონფერენცია ტაო–კლარჯეთი, მოხსენებათა თეზისები, თბილისი, 2014 წ., გვ. 104–106;
- მეგრული დღა „დღე“ და სერი „ღამე“ ლექსემების შემცველი იდიომებისათვის.– არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები XXVI, მასალები, თბილისი, 2015 წ., გვ. 126–128;
- ბუნების მოვლენების აღმნიშვნელი სახელები მეგრულ იდიომებში (თანამომხსენებელი კობა მითაგვარია).– XXXV რესპუბლიკური დიალექტოლოგიური სამეცნიერო სესიის მასალები, მიძღვნილი ბათუმის შოთა რუსთაველის უნივერსიტეტის 80 წლის იუბილისადმი, ბათუმი, 2015 წ., გვ. 74–75;
- მეგრული ირიათო || ირიართო სიტყვთა წარმომავლობისათვის.– არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 74–ე სამეცნიერო სესია, თბილისი, 2015 წ., გვ. 37;
- ანგარიში ლაზეთში მივლინების შესახებ (თანამომხსენებლები კ. მითაგვარია, ნ. ფონიავა).– არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები XXVI, მასალები, თბილისი, 2015 წ., გვ. 129–130;
- აკაკი წერეთლის პირველი მოგზაურობა კახეთში.– თელავის იაკობ გოგებაშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, მოხსენებათა პროგრამა, მოხსენება, თელავი, 2015 წ.
- ლაზეძთსა და სამეგრელოში მივლინების შედეგები (თანამომხსენებლები: კობა მითაგვარია, ნათია ფონიავა).– არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის 74–ე სამეცნიერო სესია, თბილისი, გვ. 37–38
- მეგრულ–ლაზური ბირგულ–ი / ბურგილ–ი „მუხლი“ ლექსემების შემცველი იდიომებისათვის.– არნოლდ ჩიქობავას საკითხავები, XXVII, თბილისი, 2016 წ., გვ. 88–90.
საგრანტო/სახელშეკრულებო პროექტებში მონაწილეობა
№ | პროექტის დასახელება | დონორი ორგანიზაცია, პროექტის № | წლები | როლი პროექტში |
1 | ქართული ენის სახელმწიფო პროგრამა. I ლექსიკოლოგიური განაკვეთი | სახელმწიფო გრანტი | 2004–2006 | ძირითადი შემსრულებელი |
2 | ქართული ენის ეტიმოლოგიზებულ ძირ-ფუძეთა ინდექსი | საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია | 2002–2003 | ძირითადი შემსრულებელი |
3 | მეგრულ–ლაზური ფრაზეოლოგია | შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდი). | 2013–2016 | ძირითადი შემსრულებელი |
სხვა აქტივობები _ კორექტურა, თარგმანება, რედაქტირება, რეცენზია
კორექტურა
- უფლის იგავები ყმაწვილთათვის, – თბილისი, 2007 წ., გვ. 3–104;
- არნოლდ ჩიქობავა, შრომები IV – ლაზური (ჭანური) ტექსტების ძველიდან ახალ ინდექსზე გადმოყვანა და კორექტურა, 2008 წ.; გვ. 14–488;
- არნოლდ ჩიქობავა, შრომები III – ლაზური (ჭანური) ტექსტების ძველიდან ახალ ინდექსზე გადმოყვანა და კორექტურა, 2009 წ; გვ. 10–602;
- წმინდაÁ ნინო ემბაზი ქართლისაÁ, მცხეთა, 2015, გვ.5–6695;
- ბიბლია, (გამოსაცემად მოამზადა ედიშერ ჭელიძემ), გამომცემლობა „ალილო“, გამომცემლობა „ქრონიკონი“, თბილისი, 2015 წ., გვ. 7–2029.
რედაქტორობა
- რედაქციის ასისტენტი წიგნისა: ირინე ასათიანი, ლაზური ლექსიკონი (ზმნური ძირ–ფუძეებi), გვ. 8–401, 2012 წ.: გვ. 7-355;
- გამოცემის რედაქტორი ირინე ასათიანის წიგნისა – წინდებულები ზანურ (მეგრულ–ჭანურ) ენაში, თბილისი, 2015 წ., გვ. 11–355.
თარგმანება, რედაქტირება
- „ცხოვრება და წამება აბიბოს ნეკრესელისა,“ – ძველი ქართულიდან თარგმანება და რედაქტირება, 2008 წ., გვ. 136–151;
- „წამება წმინდა გობრონისა“, ძველი ქართულიდან თარგმანება და რედაქტირება, 2008 წ., გვ. 252–281.
რეცენზია
- წმიდა ანდრია პირველწოდებულის სახელობის ქართული უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის ენათმეცნიერების მიმართულების მაგისტრანტის მაია ეკალაძის სამაგისტრო ნაშრომზე „ვნებითი გვარის მიმღეობის პარალელური წარმოება ახალ ქართულში“ მაგისტრის აკადემიური ხარისხის მოსაპოვებლად;
- სამეცნიერო ჟურნალში დასაბეჭდ სტატიაზე: „მასალა ლორენცო ერვასის მრავალენოვან ლექსიკონში (1787 წ.)“, 2015 წ.;
- ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის (საბაკალავრო პროგრამა: ქართული ფილოლოგია) ბაკალავრის მარიკა ზარქუას ბაკალავრის აკადემიური ხარისხის მოსაპოვებლად წარმოდგენილ თემაზე: „ხოლო/ც ნაწილაკების სემანტიკური მნიშვნელობისათვის მეგრულსა და ქართულში“, 2015 წ.;
- ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის (სამაგისტრო პროგრამა: ქართული ფილოლოგია) მაგისტრანტის თამარ ქაროსანიძის მაგისტრის აკადემიური ხარისხის მოსაპოვებლად წარმოდგენილ თემაზე : მეგრული ანდაზის ენა (სტრუქტურულ–სემანტიკური ანალიზი), 2015 წ.;
- ქალაქ ქუთაისის 29–ე საჯარო სკოლის X1 კლასის მოსწავლის ანი აკაკის ასული ქაჯაიას მიერ მოსწავლეთა 68–ე სასწავლო შემოქმედებითი კონფერენციისათვის წარმოდგენილი თემისა „რ– ბგერა მეგრულ–ჭანურში“, 2014 წ.;
- ქალაქ თბილისის 95–ე საჯარო სკოლის XIა კლასის მოსწავლის როლანდ საიადიანის მოსწავლეთა 70–ე სასწავლო–შემოქმედებითი კონფერენციისათვის წარმოდგენილი თემისა „ლექსიკური ნასესხობანი სასმელ–საჭმლის აღმნიშვნელ სემანტიკურ ველში“, 2016 წ.;
სამეცნიერო ექსპედიციები:
- 2004 – ხელვაჩაურის რაიონი, სოფელი სარფი – „სიარულის“, „სმისა“ და „ჭამის“ აღმნიშვნელი ლაზური ლექსიკის მოპოვება და შესწავლა;
- 2005 – ხელვაჩაურის რაიონი, სოფელი სარფი, ხოფის რეგიონი (თურქეთი) – სამოსელთან დაკავშირებული ლაზური ლექსიკის მოპოვება და შესწავლა; ტექსტების ჩაწერა;
- 2008 – ხელვაჩაურის რაიონი, სოფელი სარფი; ფაზარი, არქაბე (თურქეთი) – სამოსელთან დაკავშირებული ლაზური ლექსიკის მოპოვება და შესწავლა; ტექსტების ჩაწერა;
- 2015 (2–14 მარტი) – საგრანტო პროექტის – „მეგრულ–ლაზური ფრაზეოლოგია“ – ფარგლებში მივლინება ლაზეთში (ხელვაჩაურის რაიონის სოფელი სარფი და თურქეთის რესპუბლიკა – ართვინისა და რიზეს პროვინციები);
- 2015 (3–21 სექტემბერი) – საგრანტო პროექტის – „მეგრულ–ლაზური ფრაზეოლოგია“ – ფარგლებში მივლინება ლაზეთში (ხელვაჩაურის რაიონის სოფელი სარფი და თურქეთის რესპუბლიკა – ართვინისა და რიზეს პროვინციები).